Salamba Sirsasana kurs edycja I. Mięśnie pracujące podczas utrzymywania pozycji odwróconej część 1

 Mięśnie pleców i klatki piersiowej, ramiona z obręczą barkową, w stabilizowaniu łopatek


Asana jogi stanie na głowie


Stanie na głowie na łbisku i ciemieniu, różnice.


Ciemię - najwyższy punkt na czaszce, za którym gwałtownie się ona zaokrągla. Wkładasz najwięcej wysiłku w balansowanie, trudno utrzymać tu równowagę. Musisz aktywować więcej siły w mięśniach ramion i barków.

Łbisko - znajduje się 2-3cm poniżej ciemienia, przesuwając się w kierunku czoła. Stanie na nim jest ciut bardziej stabilne, ciało mniej się kołysze. Głowa będzie odchylona bardziej w tył, w porównaniu do stania na ciemieniu. Czyli stojąc na ciemieniu nasz podbródek będzie skierowany bardziej do mostka (opuszczony) a tył szyi wydłużony. 

Które jest prawidłowe? Takie, które odpowiada ćwiczącemu. Praktykant nie odczuwa dyskomfortu w szyi, czuje się bardziej stabilnie, może utrzymywać prawidłowa technikę bez nadmiernego wyginania lędźwi w łuk, bez tracenia równowagi oraz spodku koncentracji w wyniku pojawiających się dyskomfortów (nadmierne obciążanie szyi, za duże kołysanie się na boku, albo za gwałtowne przesuwanie ciężaru ciała to do przodu, to do tyłu; uciski na szyję).


Informacje o wpływie Salamby Sirsasany na nasz układ krwionośny, oraz ciśnienie tętnicze, znajdziesz w pierwszym artykule - tutaj .

Główne mięśnie biorące udział w ruchach ramion, oraz ruchach i stabilizowaniu łopatek podczas przenoszeniu ramion nad głowę.

Są to m.in. mięśnie grzbietu: 

  • Czworoboczne grzbietu (warstwa powierzchowna);
  • Romboidalne (warstwa pośrednia);
  • Dźwigacz łopatek (warstwa pośrednia).
Klatki piersiowej: 

  • Zębate przednie (warstwa pośrednia);
  • Piersiowe mniejsze (warstwa pośrednia).
Dokładna rozpiska pracujących w pozycji, oraz trenowanych przez nas podczas kursu, mięśni w tabelce pod spodem.


Rola łopatki i obręczy barkowej

  • Wchodzi w skład stawu ramiennego, co rzutuje na prawidłową pracę obręczy barkowej (prawidłowa ruchomość łopatki oraz jej stabilizacja).
  • Obręcz barkowa jest mniej stabilna od miednicy. Odwracając naszą pozycję, przenosimy główne obciążenie całego ciała na obręcz barkową, ramion i przedramiona. Ponieważ są one mniej stabilne od miednicy, musimy wyrobić sobie odpowiednią siłę mięśni aby móc skutecznie i stabilnie trwać w pozycji odwróconej, bez nadmiernego obciążania głowy i szyi.
  • Łopatki przylegają do ściany grzbietowej klatki piersiowej. Podczas utrzymywania pozycji odwróconych nie mogą odstawać. Czyli, musimy popracować nad utrzymywaniem ich przyklejenia.
  • Prawidłowe ruchy łopatek, oraz ich stabilizowanie, odgrywają kluczową rolę w utrzymywaniu stabilnej pozycji w staniu na głowie, bez ryzyka kontuzji barków, przenoszenia zbyt dużego obciążenia na głowę i szyję.


Kluczowe mięśnie stabilizujące i poruszające łopatkami

Ich prawidłowa siła to baza dla dobrych technicznie ruchów wykonywanych przez nasze ramiona.

  • mięsień czworoboczny grzbietu: czynności mięśnia zależą od kierunku przebiegu włókiem w danej części, każda wykonuje inną pracę. Na przykład aktywacja części: górnej (rotacja górna łopatki, odwodzenie w stanie ramiennym ponad głowę), środkowej - poprzecznej (retrakcja - zbliżenie łopatki do kręgosłupa), dolnej (obniża łopatki i obręcz barkową);
  • rotacja wewnętrzna (m. piersiowy mniejszy - ma początek z przodu klatki, przyczepy na wyrostku barkowym łopatki - stąd pociąga ją do przodu/ funkcja podtrzymująca łopatkę); 
  • rotacja zewnętrzna (m. zębaty przedni - odwodzenie łopatki, pociąganie boczne, utrzymywanie łopatek w miejscu);
  • mm. romboidalne (przywodzenie, pociąganie za krawędź przyśrodkową do środkowej linii tułowia) i dźwigacze łopatek (unoszą łopatki, pociągają za krawędź górną łopatki) - odpowiadają za stabilizację łopatki od tyłu.


Ustawienie łopatki podczas unoszenia ramion nad głowę

RUCH --> unoszenie ramion nad głowę

ŁOPATKA --> Rotacja ku górze = dolny kąt wykonuje ruch po łuku i na zewnątrz, i ku górze


Inne mięśnie wspomagające ruch/ stabilizację łopatek, oraz ruchy mięśni czynnie "pracujących z łopatką":


M. piersiowy większy - (warstwa powierzchowna); początek ma na klatce piersiowej, przyczep na kości ramiennej; pociąga ramię od tyłu do przodu.

M. najszerszy grzbietu - (warstwa powierzchowna); (przebieg: początek na dolnym odc. piersiowym, lędźwiowy kręgosłupa, kość krzyżowa, krawędź kości biodrowej, biegnie wokół klatki piersiowej, bocznie do łopatki, przechodzi przez pachę, przyczepia się z przodu kości ramieniowej). Działanie - rozciąganie: ruch ramion do dołu np. takie jak podczas podciąganie się na drążku w górę, kiedy unosząc tułów, widzimy jak nasze łokcie idą w dół w kierunku bioder.

M. naramienny - (warstwa powierzchowna) wspólne działanie ramię - odwodzenie + unoszenie do boków

M. obły większy - (warstwa pośrednia), działanie wspólne, synergiczne z M. najszerszym grzbietu/ RAMIĘ --> wygięcie, pociąganie w dół i w tył.

M. kruczo - ramienny - (warstwa pośrednia), wspólnie, synergicznie z m. piersiowym większym/ zginacz, pociąga ramię do przodu

M. podgrzebieniowy + m. obły mniejszy - (warstwa pośrednia), tył głowy kości ramieniowej, RAMIĘ --> boczna rotacja

M. podłopatkowy - (warstwa pośrednia), antagonista dla wykończenia rotacji przyśrodkowej ramienia


  • PAS ROTACYJNY TWORZĄ MIĘŚNIE: m. obły mniejszy, m. podgrzebieniowy, m. nadgrzebieniowy, m. podłopatkowy. Stabilizuje on głowę kości ramiennej w jamie panewki. Ich wspólne działanie zapobiega dyslokacji barku. Wszystkie te mięsnie działają razem podczas naszej praktyki jogi, w której raz przenosimy ramiona na boki, potem nad głowę, wykonując wszelkie, możliwe ruchy.


Poszczególne ruchy ramion (zobacz na filmiku) już wkrótce!


Cel, działanie i efekty kursu do stania na głowie z podparciem

Podczas naszego kursu będziemy wzmacniać właśnie te mięśnie. 
Popracujemy nad utrzymywaniem łopatek przylegających do pleców (niwelujemy odstawanie łopatek), nad stabilizowaniem ich podczas różnych ruchów ramion (zwłaszcza przenoszeniu do góry nad głowę), nad stabilizowanie tułowia oraz miednicy, siłą mięśni brzucha i pleców, elastycznością bioder podczas przyciągania kolan do brzucha i klatki (pierwszy etap wchodzenia do Salamby Sirsasany).


3 warunki udanego stania na głowie:


1. regularna praktyka wzmacniająca całe ciało, w szczególności nasze "Pięty achillesowe"- czyli najsłabsze mięśnie;
2. krótsze serie pracujące nad techniką;
3. motywacja, wiara w siebie, bez blokad w umyśle oraz strachu.



Bibliografia:


1."Anatomia Hatha Jogi. Podręcznik dla uczniów, nauczycieli, i praktykujących", H.David Coulter, Kraków 2017, Wyd. a-ajurweda.pl
2."Anatomia układu ruchu", Zofia Ignasiak, wydanie II, Wrocław 2016, Wyd. Edra Urban & Partner sp. z o. o.

Komentarze