Jak rozumieć Ajurwedę? Na czym polega ajurwedyjska filozofia?

 Czym jest system filozoficzny Ajurwedy? Jak stosować zasady ajurwedyjskie w swojej praktyce jogi?


Ajurwedyjska miseczka z niebieską maseczka na twarz w artykule o samej ajurwedzie


 Czym jest Ajurweda i jak ją rozumieć część 1

   Ajurweda, dzisiaj często kojarzona ze zdrowa dietą, albo domowymi kosmetykami np. naturalnymi maseczkami do twarzy, rytuałami zdrowia i piękna, to o wiele bardziej rozbudowany system filozoficzny... W sporym uproszczeniu, ajurweda to część zbiorów mądrości wiedzy oraz doświadczeń gromadzony w starożytnych pismach (WEDY - aż 4000 lat) przez rozmaitych mędrców z rozmaitych dziedzin. Tworzone były przez różnych specjalistów, w różnym czasie, obejmując takie dziedziny jak n.in.: medycyna, dieta, architektura, rytuały, religia, muzyka. Joga i ajurweda są tylko częścią Wed. Należą do Sankhji czyli filozoficznego systemu. Ajurweda ma na celu zapobieganie, a prościej, takie dbanie o każdy element naszego życia, aby nie doprowadzić do choroby od skumulowania się różnych czynników: zaniedbań, złej diety, braku odpoczynku, przeciążania organizmu. Została odkryta przez człowieka XXI wieku na nowo. Ajurweda, w dużym stopniu, opiera się na obserwowaniu własnego ciała i duszy, oraz dopasowaniu do nich dobrych działań tak by funkcjonowały one w harmonii. To dopasowywanie działań opiera się na obserwowaniu: reakcji na pewne bodźce, funkcjonowaniu organizmu w określonych porach dobowych, sezonach ciepłych i chłodnych; dostosowaniu diety i stylu życia do naszego wieku. Jej celem jest utrzymanie zdrowia i dobrostanu człowieka na każdym etapie jego życia, oraz wyzwolenie człowieka od cierpienia.


Jak łączyć praktykę jogi i Ajurwedy poza matą? Czyli stosowanie zasad Ajurwedy w praktyce Ashtangi Jogi.

 Stosują Ajurwedę w naszej praktyce poza matą, dbamy nie tylko o zdrowe odżywianie się, piękno naszej skóry wyrabiając domowe kosmetyki i maseczki, stosując wyszukane rytuały regenerujące. W praktyce Ajurwedy łączymy racjonalne, harmonijne korzystanie z dobroci materialnych tego świata, z podejściem bardziej duchowym. Ajurweda uczy nas równowagi wewnętrznej i zewnętrznej. W przeciwieństwie do samej praktyki jogi, która często nakazuje wyrzec się materialnych oraz zmysłowych przyjemności świata.W Ajurwedzie chodzi o szczęście i uwolnienie od cierpienia, balans wewnętrzny. Czyli, wchodząc na matę praktykuję jogę jako formę ćwiczeń prozdrowotnych wzmacniających ciało, poprawiających kondycję, oraz oddech i koncentrację. Poza matą odżywiam się dobrze, według ajurwedyjskich zasad, pilnuję normalnego rozkładu dnia, pór posiłków, pory wyciszenia i snu. Daje sobie czas na odpowiednią regenerację, dla mojej doszy, budowy ciała, predyspozycji genetycznych. Nie przeciążam się zbyt częstymi sesjami Ashtangi jogi. Daje sobie dzień, lub dwa na inne treningi, albo masaż i regeneracje. Moją praktykę Ashtangi rozwijam w harmonii z ciałem, bez przeciążania go i nadmiernej musztry.


Elementy i energia świata w Ajurwedzie

  W Ajurwedzie życie zaczęło swój bieg poprzez połączenie materii (Prakriti) ze świadomością (Puruszą). Prakriti to energia z materią, a Purusza niczym nieograniczona świadomość istniejąca poza ramami czasu i przestrzeni. Wszystkie istoty żywe odbierają i przetwarzają bodźce ze świata za pomocą organów, które dla Ajurwedy są "bramami", przez które płyną do nas informacje o otaczającym nas świecie. Jeśli te organy funkcjonują sprawnie, pozostajemy w harmonii ze światem, odbieramy wszystko prawidłowo utrzymując nasze ciało i duszę w dobrym zdrowiu. Cała filozofia, dbania o nasze przyzwyczajenia, opierać się będzie na dążeniu do równowagi i niwelowaniu jakiś skutków odchodzenia od niej. Stąd tak istotne stanie się prawidłowe określenie naszego typu konstytucyjnego (jest ich 7, składają się z 3 energii życiowych - dosz). Oprócz zrozumienia zasady patrzenia na cały świat przez pryzmat pięciu żywiołów, i dostosowywania naszych codziennych rytuałów do konstytucji ciała i umysłu, przydatne będzie ogarnięcie 3 energii wszechświata. A są one następujące:

  • Sattva - reprezentuje takie cechy jak: lekkość, stabilność, świetlistość, czystość
  • Radżas - wiąże się z dynamiką i zmianami, z ruchem i energią
  • Tamas - to opór, stagnacja, ciężkość, mrok, powolność

W ajurwedzie wszystkie trzy muszą pozostawać w równowadze. W życiu potrzebne jest trochę dynamicznych zmian, stagnacji i powolności, oraz lekkości i stabilności.


Dźnianendrija, czyli jaki wpływ ma 5 ludzkich zmysłów na typy konstytucyjne w Ajurwedzie?

  Zmysły zapewniają nam kontakt ze światem zewnętrznym, przepływ informacji niezbędny do analizowania zmian w środowisku zewnętrznym, oraz dostosowywanie się naszego organizmu do całej tej dynamiki, odpowiedź organizmu na ewolucję otoczenia. Dlatego w Ajurwedzie tak ważne jest by zachować je w największej sprawności, funkcjonujące harmonijnie z ciałem. 5 naszych zmysłów to oczywiście: 1. widzenie - (receptor) oko; 2. słyszenie - ucho; 3. smak - język; 4. węch - nos; 5 czucie/ dotyk - skóra.


Panca Mahabhuta, czyli 5 elementów

  Ajurwedyjskie Panca Mahabhuta to poszczególne żywioły. Przez pryzmat ich cech oceniamy wszystkie elementy naszego świata. 5 żywiołów to: eter, powietrze, ogień, woda i ziemia. Każdy z nich reprezentuje określony zestaw cech np.: woda jest mokra, ciężka, lecz także ma swoją dynamikę płynąc strumieniem, przenosi smak - ślina. Wiosną gleba jest przesycona wodą, padają deszcze, przyroda budzi się do życia. Ziemia jest ciężka, wilgotna, pachnie czyli przenosi konkretne zapachy. Ogień to gorąco, największa dynamika zmian, energia. W ciele człowieka utożsamiany jest z trawieniem, a w przyrodzie ze słońcem lata. Eter jest dźwiękiem - niewidoczny, lekki, niepokojący bo nie możesz go dotknąć, to wibracje. Powietrze oznacza ruch, w ciele człowieka niezbędny do procesu, krążenia krwi w żyłach, oddychania, też wydalania produktów przemiany materii. Wszystkie żywioły mają swoje tanmary, czyli esencję - energię podstawową, dzięki której nasze receptory, organy zmysłowe mogą je rejestrować, dostrzegać, przetwarzać na informacje. Jak to rozumieć?


Czym są dosze w Ajurwedzie?

Rozróżniamy 3 podstawowe dosze: vata, Pitta, Kapha, które budują aż 7 typów konstytucyjnych: z pojedynczych doszy: 1. Vata, 2. Pitta, 3. Kapha; z dwóch dosz: Vata-Pitta, 5. Vata-Kapha; 6. Pitta-Kapha; oraz trójdosza: 7. Vata-Pitta-Kapha. Dosza oznacza połączenie dwóch konkretnych żywiołów, o czym pisałam na moim poprzednim blogu tutaj: dosze. I tak:

Vata to eter + powietrze - cechy to ruch, lekkość, niestabilność, emocjonalność, elastyczność, brak zakorzenienia, kreatywność, zmienność, nieuchwytność,

Pitta to ogień + woda - cechy to energia, nadpobudliwość, gorąco, dominacja, dynamika zmian, przemiany, procesy, agresja, przywództwo, siła fizyczna

Kapha to woda + ziemia - cechy to stabilność, ciężkość, powolność, stałość, utrzymywanie wszystkiego w całości, zespajanie, opiekuńczość,


5 Ajurwedyjskich żywiołów i 3 dosze w ciele człowieka

Każdy żywioł, i tym samy każda jedna z trzech dosz, ma swoje konkretne miejsca w ciele człowieka. Chodzi tutaj bardziej o utożsamianie zachodzących tam procesów z cechami danego żywioły, a przez to konkretnej doszy. Tak rozumuje Ajurweda. 

  • Eter jest lekki i niewyczuwalny, więc buduje przestrzenie w naszych organizmach.Przestrzeń układu pokarmowego, kości, skóra - tworząca barierę odgradzającą, uszy - odbiorniki dźwięków.
  • Powietrze to ruch, oddech, gazy, wzdęcia, strzały w stawach i tkance powięziowej.
  • Ogień to energia procesów i przemian, trawienie w żołądku, krążenie z procesami metabolicznymi, działanie enzymów, wzrok - widzenie, światło.
  • Woda oznacza wszelkie płyny, śluz w zatokach, ślinę, samą krew i limfę, soki trawienne, płyny stawowe. Smak- język.
  • Ziemia to podstawa, spaja wszytko w jedną całość, kości, mięśnie, tkanka tłuszczowa, wszystkie narządy. Węch- zapach.

DOSZE w ciele człowieka

Vata - znajduje się pod pępkiem, w jelicie, pęcherzu, nogach. Odpowiada za procesy: praca narządów zmysłów,  menstruacja, usuwanie, wydalanie, gazy, odbijanie się.

Pitta - żołądek, talia, pas, pępek, jelito cienkie, krew. Odpowiada za procesy trawienia, przyswajania, wchłaniania, pracę mózgu, narządy wzroku, praca mózgu, utrzymywanie prawidłowej temperatury ciała, stan naszej skóry.

Kapha - góra brzucha, klatka piersiowa, zatoki, głowa - znajduje się w płucach, oskrzelach, tchawicy, jama ustna. Jest w tkance tłuszczowej, utrzymuje wszystko razem, spaja. Odpowiada za procesy nawilżenia - np. jama ustna, odporność, zapamiętywanie.


7 typów konstytucyjnych w Ajurwedzie - ciąg dalszy w następnym artykule...


Komentarze

Popularne posty